Rolnictwo Ekologiczne

W perspektywie rynkowej następnych 10 lat Komisja Europejska zakłada, że rynek ekologiczny będzie rósł wolniej niż wcześniej. Przyczyny mają być różne.

Kolejne zmiany dla rolników ekologicznych wynikają ze zmian w ustawach wprowadzonych w sierpniu 2019 r. i będą dotyczyły wniosków składanych w 2020 roku.

181 krajów na całym świecie ustanowiło zasady, które pozwalają na certyfikację produktów biologicznych. Produkty ekologiczne są uprawiane na 69,8 miliona hektarów na całym świecie.

Polska, zdaniem Najwyższej Izby Kontroli (NIK), ma potencjał, by stać się znaczącym producentem żywności ekologicznej w Europie, ale by tak się stało, sektor ten potrzebuje istotnego wsparcia państwa. Tymczasem, jak wykazała kontrola Izby, działania podejmowane od lat na rzecz rozwoju ekorolnictwa i wprowadzania do sprzedaży jego produktów były niespójne i nieskuteczne.

Przybywa konsumentów, którzy są gotowi zapłacić więcej za towar o unikalnych walorach smakowych. Większość sieci handlowych w swojej ofercie ma towary oznaczone jako „bio” bądź też z certyfikatem rolnictwa ekologicznego. Klienci poszukują nie tylko surowych warzyw i owoców, dlatego warto pomyśleć o założeniu małej fabryki żywności ekologicznej.

W dniach 17-18.10.2019 w hali EXPO w Łodzi w ramach operacji Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich „Rolnictwo ekologiczne –upowszechnianie wiedzy i promocja gospodarowania metodami ekologicznymi” odbyła się konferencja pn. „Rolnictwo ekologiczne – nowe wyzwania i obecne problemy”.

Po raz kolejny Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Radomiu we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi było organizatorem XII konkursu na najlepsze gospodarstwo ekologiczne. Konkurs zorganizowano w ramach operacji Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich pn. „Rolnictwo ekologiczne – upowszechnianie wiedzy i promocja gospodarowania metodami ekologicznymi”.

Jaka jest przyszłość rolnictwa ekologicznego w Polsce? Na pewno mamy duży potencjał, który niestety może być zmarnowany. Po kilku miesiącach działań, rolnicy i producenci z czterech województw (małopolskiego, mazowieckiego, lubelskiego i świętokrzyskiego) znów się spotkali. Tym razem po to, aby podsumować operację pn. „Z głową i ze smakiem – współpraca rolników ekologicznych w skracaniu łańcucha dostaw”.

Obszerna rozmowa na temat rolnictwa ekologicznego z ministrem Janem Krzysztofem Ardanowskim opublikowana została na stronach Dziennika Gazety Prawnej. Co ciekawe przeprowadził ją Christophe Rabatel, prezes Carefour Polska.

Na terenie Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Przysieku odbyły się Krajowe Dożynki Ekologiczne oraz tradycyjny festyn „Barwy Lata, Dary Jesieni”. Na plac przed siedzibą Ośrodka Doradztwa Rolniczego przybyli też konsumenci, aby spróbować specjałów prosto od gospodarzy.

Ponad 1800 ton wyprodukowanych warzyw ekologicznych, wzrost produkcji nawet o 200% oraz wprowadzenie uprawy ponad 20 nowych gatunków warzyw ekologicznych to tylko niektóre efekty ogólnopolskiego projektu „Demokratyzacja bio”, realizowanego z grantu Fundacji Carrefour. Projekt to odpowiedź na założenia planu transformacji żywieniowej i realne wsparcie dla polskich rolników oraz konsumentów oczekujących większego wyboru produktów bio w sklepach.

Zdecydowaną większość bio i eko produktów żywnościowych, dostępnych na polskich półkach sklepowych, wyprodukowali zagraniczni producenci. Polscy eko rolnicy nie są jeszcze w stanie z nimi skutecznie konkurować.

Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Radomiu w ramach operacji pn. „Rolnictwo ekologiczne – upowszechnianie wiedzy i promocja gospodarowania metodami ekologicznymi” zaprasza w dniach 17-18.10.2019 r do Łodzi na: konferencję: Rolnictwo ekologiczne – nowe wyzwania i obecne problemy oraz Finał krajowy XII konkursu „Najlepsze gospodarstwo ekologiczne 2019”

Zerowy VAT na produkty ekologiczne, ich obligatoryjny – i rosnący - udział w zbiorowym żywieniu, zwiększenie dotacji dla upraw ekologicznych oraz zmiany w przepisach dotyczących przetwórstwa w gospodarstwach – to postulaty producentów i przetwórców żywności ekologicznej skierowane do ministerstwa rolnictwa. Są one odpowiedzią na apel szefa tego resortu.

Około 170 kilometrów pokonała delegacja Stowarzyszenia Grupa odROLNIKA z Rzuchowej (pow. tarnowski, woj. małopolskie), by podczas dożynek gminno-parafialnych w Luchowie Górnym (gm. Tarnogród, woj. lubelskie) promować znak euroliścia, a co za tym idzie żywność ekologiczną. Na stoisku w ramach operacji pn. „Z głową i ze smakiem – współpraca rolników ekologicznych w skracaniu łańcucha dostaw” przedstawicielom stowarzyszenia towarzyszyli rolnicy z woj. lubelskiego, jak np. Tomasz Obszański.

Stowarzyszenie Grupa Odrolnika z Rzuchowej (gm. Pleśna, woj. małopolskie) ruszyło z akcją promocyjną w ramach operacji pn. „Z głową i ze smakiem – współpraca rolników ekologicznych w skracaniu łańcucha dostaw”. Pierwsze stoisko wystawienniczo-informacyjne pojawiło się na Święcie Owoców i Produktów Pszczelich w Pleśnej, w którym uczestniczyło ok. 2 tys. osób.

W dniach 7-8 września w Nawojowej koło Nowego Sącza odbędzie się coroczna już 29-ta AGROPROMOCJA, największa promocyjno-handlowa wystawa rolnicza w Małopolsce. Na terenie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych i Powiatowego Zakładu Aktywizacji Zawodowej zobaczymy wszystko to, co proponuje małopolska wieś.

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego Oddział w Przysieku 14 września 2019 r. zaprasza na festyn „Barwy Lata, Dary Jesieni” i Święto Ziemniaka oraz Krajowe Dożynki Ekologiczne (Przysiek koło Torunia). Poznajcie program wydarzenia.

40 proc. polskich konsumentów interesuje się produktami ekologicznymi, w pierwszej kolejności spożywczymi. Na co powinni uważać podczas zakupów?

Trzy czwarte unijnych dopłat trafia obecnie do 20 proc. najbardziej uprzemysłowionych gospodarstw. Ten sposób kształtowania Wspólnej Polityki Rolnej sprzyja koncentracji gospodarstw rolnych, co z kolei ma negatywny wpływ na środowisko i kondycję gleby. Szacuje się, że polskie rolnictwo odpowiada za około 10 proc. krajowej emisji gazów cieplarnianych.

Ekologiczne gospodarstwo w Orłowinach (pow. opatowski) należy do gospodarstw mających najdłuższe tradycje w Polsce. Na porzucenie gospodarowania metodami konwencjonalnymi Eugeniusz Augustowski zdecydował się jeszcze w 1996 roku. I choć obecnie nie prowadzi już gospodarstwa, to chętnie dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem.

Stowarzyszenie GRUPA ODROLNIKA z Rzuchowej (gm. Pleśna, woj. małopolskie) wraz z partnerami operacji przystąpiło do opracowania oddolnej Strategii Rozwoju Rolnictwa Ekologicznego. Ten ważny i ambitny projekt jest skierowany do producentów żywności ekologicznej z terenu czterech województw: małopolskiego, świętokrzyskiego, mazowieckiego i lubelskiego.

Eksploatacja terenów naturalnych, zmiany klimatyczne, zanieczyszczenia wody, gleby i powietrza oraz rozprzestrzenianie gatunków inwazyjnych to, jak wynika z raportu Międzyrządowej Platformy ds. Różnorodności Biologicznej i Funkcji Ekosystemu (IPBES), główne przyczyny degradacji ekosystemów i utraty bioróżnorodności. Istotną rolę w przeciwdziałaniu katastrofie ekologicznej odgrywa zastępowanie rolnictwa konwencjonalnego, intensywnego rolnictwem ekologicznym, zrównoważonym, które sprzyja zachowaniu bioróżnorodności.

Kongres ECO FOOD 360 to największy w Polsce międzynarodowy kongres kompleksowo podejmujący tematykę żywności i rolnictwa ekologicznego w naszym kraju. Wzięło w nim udział blisko 400 uczestników związanych z polskim i europejskim rynkiem żywności, a także ochroną zdrowia i środowiska naturalnego.

Zainteresowanie rolników ekologicznymi uprawami jest niższe od spodziewanego – Ministerstwo Rolnictwa proponuje podniesienie stawek dla kilku pakietów. Stawki wsparcia w ramach tych pakietów były niższe niż wynikające z kalkulacji płatności – nie odnotowywano wzrostu powierzchni z tych pakietów.

W tym tygodniu Copa i Cogeca wybrały nowe prezydium grupy roboczej „Rolnictwo ekologiczne”. Lone Andersen, rolniczka zajmująca się rolnictwem ekologicznym i należąca do DAFC (Dania), została wybrana na stanowisko przewodniczącej. Funkcje wiceprzewodniczących objęli: Luigi Tozzi z Confagricoltura (Włochy) i Heinrich Von Bassewitz z DBV (Niemcy).

11 czerwca w Warszawie odbędzie się pierwszy Kongres Rolnictwa i Żywności Ekologicznej ECO FOOD 360, którego organizatorem jest Carrefour Polska. Celem wydarzenia jest upowszechnienie wiedzy na temat walorów żywności ekologicznej oraz promocja polskiego rolnictwa ekologicznego. Demokratyzacja żywności ekologicznej wśród polskich konsumentów, jest jednym z priorytetów strategii transformacji żywieniowej realizowanej przez sieć Carrefour na polskim rynku.

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wspólnie z Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Radomiu organizują XII edycje konkursu na najlepsze gospodarstwo ekologiczne w 2019 roku. Jego celem jest przede wszystkim identyfikacja i szerzenie dobrych praktyk w zakresie rolnictwa ekologicznego, wdrażanie takich rozwiązań w gospodarstwach rolnych oraz rozpowszechnianie wiedzy z zakresu rolnictwa ekologicznego.

Duński rząd zwiększył budżet wsparcia dla rolnictwa ekologicznego, aby nadążyć za wzrostem powierzchni ziemi uprawianej ekologicznie.

Marszałek Stanisław Karczewski w otwierającym konferencję wystąpieniu zaznaczył, że świadomość społeczeństwa na temat wpływu odpowiedniego odżywiania na zdrowie jest coraz większa. Zdaniem Ministra rolnictwa Jana Krzysztofa Ardanowskiego eksport żywności jest konieczny, bo Polska ma jej nadwyżkę, ale coraz trudniej będzie ją sprzedać. Szansę dla Polski polityk widzi w rolnictwie ekologicznym, które ma u nas duże szanse rozwoju ze względu na stosunkowo mało zanieczyszczone środowisko czy łatwość przekształcenia gospodarstw.

– Dziś w Polsce rolnictwo ekologiczne ma szansę rozwoju, jakiej nigdy w historii nie było. Czy ją wykorzystamy to zależy już od samych rolników ekologicznych – podkreślił dziś minister rolnictwa i rozwoju wsi Jan Krzysztof Ardanowski podczas I. Kongresu Polskiej Izby Żywności Ekologicznej, który odbywał się w siedzibie resortu rolnictwa.

By zmienić rozdrobnione rolnictwo regionu, staliśmy się liderem w Polsce w wykorzystaniu unijnych pieniędzy na scalenie gruntów – mówi Władysław Ortyl, marszałek województwa podkarpackiego. [...] Tak, naszą specjalizacją zaczyna być rolnictwo ekologiczne i powstające dzięki nim produkty regionalne. Z Podkarpacia pochodzi 230 produktów tradycyjnych i regionalnych, to rekord Polski.

Przepisy prawa unijnego nie zezwalają na przyznanie logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej produktom pochodzącym od zwierząt poddanych ubojowi rytualnemu bez uprzedniego ogłuszenia - orzekł w wtorek Trybunał Sprawiedliwości UE w Luksemburgu.

Centrum Edukacji Ekologicznej Polski Wschodniej w Chmielniku koło Rzeszowa to szkoła branżowa I stopnia, która będzie kształcić młodzież w nowym zawodzie - rolnik ekologicznej produkcji roślinnej i zwierzęcej. To jedyna tego typu szkoła w Polsce.

Projekt rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Rolnictwo ekologiczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 stanowi propozycję zmian rozporządzenia MRiRW z 13 marca 2015 r. Istota tych zmian wynika z potrzeby doprecyzowania zasad weryfikacji powiązania udzielonego wsparcia z produkcją ekologiczną realizowaną przez producentów rolnych.

Czterech rolników z regionu województwa łódzkiego bierze udział w projektach grantowych mających na celu wsparcie rozwoju lokalnej produkcji ekologicznej. Inicjatywy realizowane są przez Fundacje AgriNatura oraz Społeczny Instytut Ekologiczny, a środki na ich realizację zapewniła Fundacja Carrefour.

Według Eurostatu, udział rolnictwa ekologicznego w całkowitej powierzchni UE wzrósł o jedną czwartą w latach 2012-2017. Obejmuje to eko-ziemię i jedną czwartą obszarów, które zostały dotychczas przekształcone z konwencjonalnych na uprawy ekologiczne.

Po latach boomu liczba gospodarstw ekologicznych w Polsce zaczyna spadać. Z drugiej strony te, które produkują i dostarczają ekożywność, umacniają swoją pozycję na szybko rosnącym rynku.

W polskim rolnictwie dominują małe gospodarstwa. Z roku na rok ich ubywa, ale z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że przeciętny polski rolnik ma do dyspozycji od 2 do 5 ha ziemi. Najczęściej jest to mężczyzna w wieku powyżej 45 lat. Kobiety? Według danych za 2016 r. kobiet rolników w wieku między 25 a 34 lata jest ponad 30 tys. EURACTIV.pl rozmawiał z jedną z nich – Moniką Styczek-Kuryluk, która prowadzi wraz z mężem ekologiczne gospodarstwo rolne we wsi Holeszów w województwie lubelskim.

Wiele wskazuje na to, że produkcja ekologiczna będzie się rozwijać na całym świecie. Wraz ze wzrostem wiedzy rośnie świadomość producentów i konsumentów. Pewność, że żywność ta zgodnie z aktualnym stanem wiedzy jest bezpieczna dla zdrowia, ma na tym rynku coraz większe znaczenie. Tylko czy jesteśmy w stanie w skali świata ekologicznymi metodami wyprodukować dostateczną ilość żywności?

Od „Rolnictwa ekologicznego” poza efektami środowiskowymi oczekiwane są efekty rynkowe, MRiRW proponuje ściślejsze powiązanie tego działania PROW z produkcją. Ministerstwo Rolnictwa przygotowało projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Rolnictwo ekologiczne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.

Rolnictwo ekologiczne w Austrii to przede wszystkim dobry sposób na prowadzenie biznesu przez mniejsze gospodarstwa. Przyjrzyjmy się historii dwóch rolników, którzy przed laty zdecydowali się na odejście od konwencjonalnego systemu gospodarowania.